Merry Open Science FarU - relacja z wydarzenia
Za nami trzecia edycja Merry Open Science FarU – corocznego święta otwartej nauki organizowanego przez Biblioteki Związku Uczelni Fahrenheita. Tegoroczne spotkanie poświęcone było dziedzinowemu spojrzeniu na otwartą naukę, a bogaty program wydarzenia pokazał, jak różnorodnie idea open science realizowana jest w poszczególnych dyscyplinach.
Pierwszą sesję otworzył dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego, dr hab. Arnold Kłonczyński, prof. UG, który przedstawił specyfikę danych badawczych w naukach historycznych. W swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na ograniczenia związane z udostępnianiem niektórych danych archiwalnych w repozytoriach oraz na uwarunkowania prawne i etyczne pracy z tego typu materiałami.
Następnie Ryszard Zieleń z Wydziału Historycznego opowiedział o wykorzystaniu sztucznej inteligencji w analizie materiałów archiwalnych. Zaprezentował narzędzia AI służące do rozpoznawania pisma odręcznego oraz analizy dawnych dokumentów i fotografii, pokazując ich potencjał w badaniach historycznych.
Kolejne wystąpienie przygotowali przedstawiciele Polskiego Węzła GBIF z Wydziału Biologii UG – Joanna Korybut-Orłowska, dr Sławomir Nowak oraz Katarzyna Wszałek-Rożek. Prezentacja, którą przedstawił dr Sławomir Nowak, dotyczyła danych badawczych o bioróżnorodności gromadzonych i udostępnianych w repozytorium GBIF.
Druga sesja należała do bibliotekarzy, którzy w swojej codziennej pracy aktywnie wspierają idee otwartej nauki. Eliza Gościniak z Oddziału Zarządzania Danymi Badawczymi i Otwartej Nauki zaprezentowała cyfrowy kalendarz dostępny na stronie schulzforum.pl, współtworzony w ramach pracowni schulzowskiej. Projekt ten gromadzi obszerne dane dotyczące życia i twórczości Brunona Schulza.
Dr Paulina Biczkowska z Biblioteki Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego przedstawiła analizę porównawczą publikacji w otwartym dostępie indeksowanych w bazie Scopus. Pokazała, jak publikacje pracowników GUMed wypadają na tle światowych statystyk.
Z kolei Marcin Leszczyński z Oddziału Digitalizacji Zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego zaprezentował zdigitalizowane dawne polskie książki kucharskie. Uczestnicy mieli okazję poznać staropolskie przepisy, m.in. na zupę berberysową, smażone żabki czy pączki z cynaderkami.
Wydarzenie zamknęli przedstawiciele Biblioteki Politechniki Gdańskiej – Rafał Narwojsz i Agnieszka Szymik, którzy opowiedzieli o wsparciu udzielanym naukowcom w zakresie zarządzania danymi badawczymi oraz otwartego publikowania.
Prawdziwym gwoździem programu była inscenizacja przygotowana przez Oddział Zarządzania Danymi Badawczymi i Otwartej Nauki, przedstawiająca fikcyjny proces naukowca oskarżonego o sfabrykowanie danych badawczych z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. Forma ta w przystępny i angażujący sposób poruszyła ważne kwestie rzetelności badań i etyki w nauce.
Nie zabrakło również czasu na integrację, rozmowy oraz świąteczny akcent. Spotkanie zwieńczył koncert kolęd w wykonaniu Studia Wokalnego Uniwersytetu Gdańskiego, a jego kierownik, Krzysztof Majda, poprowadził krótkie warsztaty, podczas których uczestnicy wspólnie śpiewali kolędy.
Trzecia edycja Merry Open Science FarU po raz kolejny pokazała, że otwarta nauka to nie tylko idee i regulacje, ale przede wszystkim ludzie, współpraca i inspirujące inicjatywy.