Gdańskie Grassowanie 2025. Spotkanie z Magdalenę Parys - relacja
W miniony wtorek, 9 grudnia, w Galerii Biblioteki Uniwersytetu Gdańskiego, mieliśmy przyjemność gościć Magdalenę Parys – pisarkę, eseistkę i autorkę książki „Biała Rika. Żeliwne ptaki”. Spotkanie zgromadziło czytelników zainteresowanych nie tylko literaturą, lecz także pamięcią, tożsamością i odwagą mówienia o sprawach trudnych.
„Biała Rika. Żeliwne ptaki” to autobiograficzna powieść – a zarazem wielopokoleniowa saga rodzinna – w której osobiste doświadczenie splata się z historią i kulturowym dziedzictwem. Rozmowa była okazją do refleksji nad warsztatem pisarskim Autorki, nad zawodną pamięcią zdarzeń oraz nad tym, jak opowiadać o rodzinnych relacjach, zwłaszcza wtedy, gdy nie były one ani łatwe, ani oczywiste. Szczególne emocje budził wątek pisania książki wspomnieniowej, która dotyka bolesnych momentów i nieidealnych relacji, a jednocześnie próbuje je zrozumieć i nazwać.
Istotnym tematem spotkania były także polsko-niemieckie sploty kulturowe – obecne zarówno w biografii Magdaleny Parys, jak i w jej twórczości. Nie zabrakło pytań o rolę Gdańska w jej książkach oraz o to, czy „Biała Rika” wpisuje się w literackie dialogi tożsamościowe miasta. Gdańsk wybrzmiał tu nie tylko jako miejsce akcji, lecz także jako sposób patrzenia na świat – przestrzeń przenikania się historii, języków i doświadczeń.
Rozmowę z Autorką poprowadziła dr hab. Miłosława Borzyszkowska, prof. UG, nadając spotkaniu uważny i pogłębiony charakter. Było to wydarzenie pełne empatii, szczerości i poruszających refleksji – spotkanie, które na długo zostaje w pamięci.
MAGDALENA PARYS – polsko-niemiecka pisarka, autorka wielokrotnie docenionych w Polsce i Europie powieści kryminalnych („Tunel” – 2011, „Magik” – 2015, „Książę” – 2020), dwujęzyczna felietonistka m.in. „Gazety Wyborczej”. Urodziła się w 1971 roku w Gdańsku; w 1984 roku w ramach emigracji solidarnościowej wraz z rodzicami wyemigrowała do Berlina Zachodniego. Studiowała slawistykę i pedagogikę na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. W 2015 roku została laureatką Europejskiej Nagrody Literackiej za powieść „Magik”. Akcja jej powieści kryminalnych osadzona jest głównie w Berlinie. Mierzą się one ze społecznymi wyzwaniami współczesności, która toczy się w cieniu niedokończonych obrachunków z przeszłością, także w obszarze polsko-niemieckich relacji. W 2016 roku opublikowała rodzinną sagę polsko-niemieckiego pogranicza „Biała Rika”, której dopowiedziane drugie wydanie nosi tytuł „Biała Rika. Żeliwne ptaki” (2023).
MIŁOSŁAWA BORZYSZKOWSKA – literaturo- i kulturoznawczyni, profesor Uniwersytetu Gdańskiego, urodzona w 1972 roku w Gdańsku w rodzinie o kaszubsko-pomorskich korzeniach, prezeska Stowarzyszenia Güntera Grassa w Gdańsku. Studiowała filologię germańską i kulturoznawstwo na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie w Lipsku, UG, Ruhr-Universität w Bochum; 2018/19 visiting professor na Johannes Gutenberg Universität Mainz (antropologia kultury). Badaczka literatury, pamięci i krajobrazu pograniczy, szczególnie Gdańska, Kaszub i Pomorza. Autorka/współredaktorka licznych publikacji dot. ww. tematyki, w tym 3 przewodników historyczno-literackich, tj. „Śladami żydowskimi po Kaszubach” (2009), „Kaszubski wanożnik po Gdańsku” (2018) i „Wędrówki z Günterem Grassem” (2022).
